 Godinama zatvorene kraljevske arhive kriju neprijatne dokaze o bliskim vezama britanske aristokratije s nacističkom Nemačkom – uključujući simpatije, kontakte i direktne političke poruke podrške Hitleru.
Jula 2015. godine, javnost je ostala zatečena kada je britanski tabloid “The Sun” objavio snimak iz 1933. na kojem se mala princeza Elizabeta, buduća kraljica Elizabeta II, vidi kako izvodi nacistički pozdrav, u dvorištu porodične kuće, zajedno sa svojom majkom i ujakom Edvardom, tadašnjim prestolonaslednikom. Palata je tvrdila da je reč o dečjoj igri bez svesti o značenju gesta, ali snimak je otvorio ozbiljna pitanja: šta se sve krije u kraljevskim arhivama?
Istoričarka Karina Urbach navodi da odgovor leži u duboko ukorenjenom strahu evropske aristokratije od komunizma i u simpatijama mnogih britanskih plemićkih porodica prema Hitleru.
Ključni akteri iz redova britanskog dvora – Edvard VIII (kasnije vojvoda od Vindzora), njegov brat Džordž VI, vojvoda od Kenta i sama kraljica Meri – gajili su bliske odnose s nemačkim rođacima iz porodica Hesen, Koburg, Hanover i drugih, od kojih su mnogi bili otvoreni simpatizeri nacizma.
Nemački diktator Adolf Hitler vrlo rano je uvideo korist od aristokratskih veza.
Iako ih je privatno nazivao “degenerisanim”, aristokratiju je javno negovao jer je znao da mu njihovo prisustvo daje kredibilitet u konzervativnim krugovima. Među njima je bio i Karl Eduard, vojvoda od Koburga, rođen u Engleskoj, koji je imao bliske veze s Edvardom VIII i služio kao kanal komunikacije između Hitlera i britanskog dvora.
Tokom 1930-ih, više puta je putovao u London i vodio privatne razgovore sa “Bertijem i Elizabet” – Džordžom VI i njegovom suprugom. Elizabeta ga je, kako se navodi, 1933. lično vodila u obilazak vrtova u Sandringamu, uprkos njegovim poznatim nacističkim stavovima.
Urbach tvrdi da su nemački arhivi bogati dokazima o ovim kontaktima, dok su kraljevske arhive u Britaniji i dalje zatvorene za istraživače.
Dokumenta iz Berlina pokazuju da je Hitler preko aristokratskih “posrednika” pokušavao da ostvari savez sa Britanijom, a britanski dvor je, sudeći po njihovim delima i stavovima, neko vreme ozbiljno razmatrao tu opciju.
Posebno se istakla epizoda iz 1937. kada je Edvard VIII, nakon abdikacije, posetio Nemačku, pozdravljao nacistički, rukovao se s Hitlerom i bio slavljen u nacističkoj propagandi. Iste godine je ponovo imao čaj s kraljicom Meri. Iako je London zvanično podržavao politiku “smirivanja”, veze dvora sa nacističkim elitama bile su dublje nego što se zvanično priznaje.
Tek nakon Hitlerovog napada na Poljsku 1939. i bombardovanja Britanije 1940. postalo je jasno koliko je ta politika bila naivna i opasna. Do tada je deo britanske aristokratije verovao da može “saradjivati” s nacističkom Nemačkom kako bi se oduprli širenju komunizma iz Sovjetskog Saveza.
Karina Urbach zaključuje da britanska kraljevska porodica nije bila izuzetak u ovom pogledu, već tipičan primer aristokratske elite toga doba.
Ali ono što ostaje problem jeste što javnost i dalje nema potpuni uvid u sve dokumente. Kraljevske arhive ostaju zatvorene, što samo podgreva sumnje i ostavlja istorijsku sliku nepotpunom.
|
Natisni